زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

پیروزی (قرآن)




از عناوین و موضوعات مطرح شده در آیات قرآن، «پیروزی» است.


۱ - معنای پیروزی


پیروزی یا فیروزی به معنای غالب شدن بر دشمنان و نیز فوز و کامیابی است.
[۱] لغت‌نامه، ج۴، ص۵۱۹۱، «پیروزی».
[۲] ر. ك: برهان قاطع، ص ۲۷۹، «پيروزى».
معادل قرآنی این کلمه، ظفر، فتح و فوز است که هنگام کامیابی
[۳] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۴، ص۵۱۹، «ظفر».    
[۴] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۳، ص‌۴۳۷، «فوز».    
و گشایش به کار می‌رود.
[۵] فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ص۱۹۴.
[۶] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۲، ص۵۳۶، «فتح».    

مفهوم پیروزی در قرآن کریم با تعبیرهای گوناگون بیان‌ شده است که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از: فتح، نصر، فلاح، فوز و غلبه. براین‌اساس، پیروزی در قرآن، معنای گسترده‌تر از پیروزی ظاهری دارد و رسیدن به رستگاری اخروی را نیز در بر می‌گیرد. در فرهنگ قرآن برای مؤمنان و مبارزان در راه ‌حق، شکست و ناکامی وجود ندارد و آنان با کشته شدن و شکست ظاهری نیز به خیر و نیکی دست پیدا می‌کنند. این نگرش در کلام امام‌ خمینی با الهام گرفتن از فرهنگ اسلامی دیده می‌شود ایشان با بهره گرفتن از آموزه‌های دین اسلام، کشتن و کشته شدن در راه حق را پیروزی به شمار آورده است.
[۷] خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۱۳، ص۴۴۱-۴۴۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹.    
از نظر امام‌ خمینی برتری یک جامعه در تعالی معنوی، فرهنگ الهی، مناسبات انسانی و اخلاق حاکم بر آن جامعه است. ایشان معتقد است رسیدن به کمال واقعی، با رفاه مادی و تعالی معنوی افراد جامعه محقق می‌شود البته رفاه مادی باید در خدمت تعالی معنوی قرار گیرد و زندگی مادی دنیا هرچند مهم است، مقصد نهایی نیست و تنها ابزاری برای تعالی معنوی است.
[۸] خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۸، ص۴۱۱-۴۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹.    
این مسئله از نگاه امام‌ خمینی وجه تمایز مکتب مادی و مکتب‌های الهی به شمار آمده و نقص مکتب‌های مادی، اصالت دادن به‌وسیله و فراموشی هدف بیان‌ شده است. امام خمینی معتقد است اگر قیام برای خدا باشد، به شکست ظاهری هم ختم شود، پیروزی است و قیام از روی هوای نفس، به پیروزی هم منتهی شود، شکست به شمار می‌رود. ایشان پیروزی حقیقی و ارزشمند را در پرتوی معنویت و کار خالصانه برای خدا می‌دید و باور داشت هر تلاشی که در جهت یاری خدا باشد، دارای ارزش است و پیروزی بدون بعد معنوی شکست است و هر چه پیروزی‌ بزرگ‌تر باشد، شکست آن سنگین‌تر خواهد بود. از نگاه امام‌ خمینی آنچه در فرهنگ دینی اعتبار دارد، اطاعت از خداست که گاهی با جنگیدن به دستور خدا و گاهی با کناره گرفتن و نشستن در خانه محقق می‌شود.
[۹] خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۱۹، ص۲۰۲-۲۰۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹.    
مبارزه با ظلم و ظالم که خداوند برای انسان تکلیفی معین کرده‌ است، علم به حصول نتیجه و رسیدن به پیروزی ضرورتی ندارد و حتی در صورت شکست ظاهری باید به تکلیف عمل کرد چنان‌که حضرت علی (علیه‌السلام) در برابر معاویه و نیز امام حسین در برابر یزید انجام داد.
[۱۰] خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۳، ص۱۶۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.

در اين مقاله آیاتی بررسی می‌شوند که در آن‌ها، از مشتقّات «نصر»، «فتح»، «غلب» و ... استفاده شده است.

۲ - عناوین مرتبط


امتحان با پیروزی (قرآن)، امید به پیروزی (قرآن)، بشارت پیروزی (قرآن)، پاسداری از پیروزی (قرآن)، پیروزی اسلام (قرآن)، پیروزی انبیاء (قرآن)، پیروزی ایرانیان (قرآن)، پیروزی بنی‌اسرائیل (قرآن)، پیروزی جندالله (قرآن)، پیروزی حزب‌الله (قرآن)، پیروزی حق (قرآن)، پیروزی در حدیبیه (قرآن)، پیروزی در غزوه احد (قرآن)، پیروزی در غزوه احزاب (قرآن)، پیروزی در غزوه بدر (قرآن)، پیروزی در غزوه بنی‌قریظه (قرآن)، پیروزی در غزوه بنی‌نضیر (قرآن)، پیروزی در غزوه تبوک (قرآن)، پیروزی در غزوه حنین (قرآن)، پیروزی در غزوه خیبر (قرآن)، پیروزی در غزوه مکه (قرآن)، پیروزی رومیان (قرآن)، پیروزی متقین (قرآن)، پیروزی محمد (قرآن)، پیروزی مستضعفان (قرآن)، پیروزی مسلمانان (قرآن)، پیروزی مسیحیان (قرآن)، پیروزی مشرکان (قرآن)، پیروزی موسی (قرآن)، پیروزی مؤمنان (قرآن)، پیروزی نیکوکاران (قرآن)، پیروزی هارون (قرآن)، دعا برای پیروزی (قرآن)، ساحران فرعون و پیروزی (قرآن)، سنت خدا در پیروزی (قرآن)، عوامل پیروزی (قرآن)، کافران و پیروزی اسلام (قرآن)، گردش پیروزی (قرآن)، منافقان و پیروزی (قرآن)، موانع پیروزی (قرآن)، نعمت پیروزی (قرآن)، وعده پیروزی (قرآن)، یادآوری پیروزی (قرآن).

۳ - پانویس

 
۱. ↑ لغت‌نامه، ج۴، ص۵۱۹۱، «پیروزی».
۲. ↑ ر. ك: برهان قاطع، ص ۲۷۹، «پيروزى».
۳. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۴، ص۵۱۹، «ظفر».    
۴. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۳، ص‌۴۳۷، «فوز».    
۵. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ص۱۹۴.
۶. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۲، ص۵۳۶، «فتح».    
۷. ↑ خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۱۳، ص۴۴۱-۴۴۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹.    
۸. ↑ خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۸، ص۴۱۱-۴۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹.    
۹. ↑ خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۱۹، ص۲۰۲-۲۰۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹.    
۱۰. ↑ خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۳، ص۱۶۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.


۴ - منبع


• مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۱، ص۲۴۷، برگرفته از مقاله «پیروزی».    
• دانشنامه امام خمینی، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰ شمسی.


رده‌های این صفحه : پیروزی | دیدگاه های اخلاقی امام خمینی | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.